WHISKY

WHISKY CZY WHISKEY?
ZAGADKA NAZEWNICTWA I RÓŻNICE W PRODUKCJI

21.08.2024

Whisky jest jednym z najpopularniejszych alkoholi wysokoprocentowych na świecie. Niektóre kwestie związane z trunkiem mogą jednak budzić wątpliwości. Przede wszystkim: jak się pisze – whisky czy whiskey? Otóż… obie formy są poprawne! I co ciekawe, jedna litera robi wielką różnicę. Poprawne nazewnictwo tego alkoholu zależy przede wszystkim od jego pochodzenia. Jakie są najważniejsze różnice między whisky a whiskey?

Whisky – szkocka woda życia

Słowo „whisky” pochodzi od gaelickiego uisge beatha, co oznacza dosłownie „wodę życia”. Tradycyjnie pisownia whisky używana jest przede wszystkim w Szkocji – w końcu szkocka whisky jest jednym z najbardziej znanych rodzajów tego alkoholu. Słowa „whisky” użyjemy też w odniesieniu do trunków produkowanych w Japonii oraz w Kanadzie.

Przyjrzyjmy się bliżej tradycyjnej szkockiej. Na szkocką whisky – taką jak Chivas Regal – składa się wiele elementów, od precyzyjnych etapów destylacji po cierpliwość podczas procesu dojrzewania trunku. Żeby alkohol mógł zostać nazwany szkocką whisky, musi on przede wszystkim:

zostać wyprodukowany z wody i słodu jęczmiennego, z ewentualnym dodatkiem innych zbóż,
być poddanym destylacji w destylarni znajdującej się na terenie Szkocji,
leżakować w dębowych beczkach na terenie Szkocji przez co najmniej trzy lata,
nie zawierać dodatków – z wyjątkiem wody i karmelu jako barwnika,
zawierać co najmniej 40% alkoholu (objętościowo).

Te wytyczne zostały określone w Scotch Whisky Regulations w 2009 roku.

W Szkocji funkcjonuje obecnie ponad 140 destylarni whisky, z czego 8 produkuje whisky zbożową – pozostałe destylarnie specjalizują się w whisky słodowej. Czym charakteryzują się poszczególne rodzaje whisky?

Old Fashioned Cocktail Whisky Chivas Regal

Whisky słodowa

Malt whisky – to trunek wyprodukowany na bazie słodu jęczmiennego, w procesie fermentacji cukrów i destylacji w prostych alembikach miedzianych. Do produkcji whisky słodowej używa się tylko trzech składników, czyli jęczmienia, wody i drożdży, ale ciężka praca – i czas – zmieniają je w wyjątkowy produkt.

Często spotykany rodzaj whisky słodowej, czyli single malt whisky, to produkt jednej destylarni. Co ciekawe, możliwe są różne kombinacje – single malt może stanowić mieszankę whisky z różnych beczek czy z różnych roczników. O ile jednak wszystkie składowe whisky pochodzą z jednej destylarni – mamy do czynienia z single malt.

Whisky zbożowa

Grain whisky – rzadko butelkowana jest w czystej postaci. Zdecydowanie częściej wykorzystywana jest w produkcji whisky mieszanej, czyli blended whisky. Tworzenie whisky typu blended polega na zestawieniu whisky zbożowej i whisky słodowej. Mieszanki najczęściej składają się z whisky pochodzących z przynajmniej kilku destylarni – a nawet kilkunastu czy kilkudziesięciu. I choć whisky single malt może mieć wyjątkowy indywidualny smak, to właśnie whisky typu blended charakteryzują się o wiele bardziej złożonymi aromatami i nutami smakowymi.

Oprócz procesu mieszania właściwych whisky w odpowiednich proporcjach równie ważnym aspektem jest dobór beczki wykorzystywanej w procesie dojrzewania. W przypadku whisky Chivas beczki z amerykańskiego dębu wzmacniają aromaty waniliowe, a beczki po sherry pozwalają na wydobycie z trunku korzennych nut.

USA, Irlandia czy Szkocja?

Whiskey to nazwa, która używana jest głównie w Irlandii i Stanach Zjednoczonych. Najbardziej charakterystycznym etapem produkcji irlandzkiej whiskey jest jej trzykrotne destylowanie – dzięki czemu trunek zyskuje wyjątkowy, gładki smak. Można także doszukać się podobieństw między whiskey a whisky – irlandzka whiskey po destylacji dojrzewa w dębowych beczkach przez co najmniej trzy lata, podobnie jak tradycyjna szkocka.

Amerykańska whiskey to synonim dla różnorodności – pod tą nazwą kryją się zarówno bourbon, jak i Tennessee whiskey czy Rye whiskey. Każdy z tych rodzajów whiskey ma swoje unikalne cechy oraz wypracowywane przez lata metody – dość charakterystyczne jest np. wykorzystanie kukurydzy w produkcji whiskey. Przykładowo bourbon musi zawierać co najmniej 51% kukurydzy, a jego dojrzewanie odbywa się w nowych dębowych beczkach. Tennessee whiskey przed dojrzewaniem przechodzi z kolei proces filtracji przez węgiel drzewny.

Whisky a whiskey – jaka jest różnica w wymowie?

Choć różnica w pisowni między whisky a whiskey jest subtelna – to w wymowie nie ma żadnej! Nazewnictwo odzwierciedla coś więcej niż tylko geograficzne pochodzenie trunku. To również wskazówka dla koneserów whisky (czy whiskey) – dzięki niej łatwiej można dopasować trunek do własnych oczekiwań. Jednak niezależnie od preferencji, bycie ciekawym różnic między whisky a whiskey może stanowić pierwszy krok do odkrycia nowych wrażeń smakowych.

WHISKY CZY WHISKEY? ZAGADKA NAZEWNICTWA I RÓŻNICE W PRODUKCJI

Whisky – szkocka woda życia

WHISKY CZY WHISKEY?
ZAGADKA NAZEWNICTWA I RÓŻNICE W PRODUKCJI